موسسه غیر تجاری چیست؟

تعريف موسسه

علاوه بر شرکت­ها که به امور تجاری اشتغال دارند، قانون گذار، نهاد حقوقی خاصی را که دارای شخصیت حقوقی می ­باشد، جهت انجام اموری که جنبه غیر تجاری دارد. از قبیل کارهای علمی و ادبی یا امور خیریه یا خدماتی پیش بینی نموده است.

طبق ماده ۱ آیین نامه اصلاحی ثبت تشکیلات و موسسات غیر تجاری مصوب ۱۳۳۷:

«مقصود از تشکیلات و مؤسسات غیر تجارتی مذکور در ماده ۵۸ قانون تجارت کلیه تشکیلات و مؤسساتی است که برای مقاصد غیر تجارتی از قبیل امور علمی یا ادبی یا امور خیریه و امثال آن تشکیل می شود. اعم از آنکه مؤسسین و تشکیل دهندگان قصد انتفاع داشته یا نداشته باشند».

تشکیلات و مؤسسات مزبور می­توانند عناوینی از قبیل انجمن، کانون یا بنگاه و امثال آن اختیار نمایند ولی اتخاذ عناوینی که اختصاص به تشکیلات دولتی و کشوری دارد. از طرف مؤسسات مزبور ممکن نخواهد بود.

انواع مؤسسه غیر تجاری

طبق ماده ۲ آیین نامه فوق الذکر تشکیلات و انواع موسسات غیر تجاری مزبور از لحاظ انطباق با مقررات به دو قسمت می­شوند:

الف) موسساتی که مقصود از تشکیل آن جلب منافع و تقسیم آن بین اعضای خود نباشد. مانند موسسات خیریه.

ب) موسساتی که مقصود از تشکیل آن ممکن است جلب منافع مادی و تقسیم منافع مزبور بين اعضای خود یا غیر باشد. مانند کانون­های فنی و حقوقی وغیره. این گونه موسسات، موسسات غیر تجاری نامیده می­شوند.

بنابراین فعالیت-هایی از قبیل موسسات مشاوره حقوقی و آموزشگاه­ های زبان و مدارس غیرانتفاعی و موارد دیگر در زمینه­ های فوق در قالب موسسات غیر تجاری متصور می ­باشند.

مؤسسات عمومی دولتی و غیردولتی

نوع دیگر از موسسات که جنبه عمومی داشته و متعلق به اشخاص نمی ­باشند، موسسات عمومی هستند که این قبیل مؤسسات خود به دو دسته تقسیم می­شوند:

موسسات عمومی دولتی و غیر دولتی

الف) موسسه عمومی دولتی طبق ماده ۳ قانون محاسبات عمومی کشور عبارت است از: واحد سازمانی مشخصی است که به موجب قانون ایجاد و زیر نظر یکی از قوای سه گانه اداره می­شود.  عنوان وزارتخانه ندارد.

ب) طبق ماده ۵ قانون مذکور، مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، واحدهای سازمانی مشخصی هستند. که با اجازه قانون، به منظور انجام وظایف و خدماتی که جنبه عمومی دارد تشکیل شده و یا می­شود.

فهرست این قبیل موسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی در ماده واحده قانون مصوب ۱۳۷۳ به تصویب رسید که عبارتند از:

۱) شهرداری­ها و شرکت­های تابعه آن مادام که بیش از ۵۰% سهام و سرمایه آنها متعلق به شهرداری­ها باشد؛

۲) بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی؛

۳) هلال احمر؛

۴) کمیته امداد امام؛

۵) بنیاد شهید

انواع موسسه غیر تجاری بر اساس نوع فعالیت

موضوع فعالیت موسسات، اصلی‌ترین عاملی است که باعث انتخاب یکی از انواع موسسه غیر تجاری می‌شود. در واقع تمامی موضوعات غیر تجاری می‌توانند در قالب موسسه ثبت شوند. علاوه‌بر تقسیم انواع موسسه غیر تجاری به موسسه انتفاعی و غیر انتفاعی، می‌توان آن‌ها را از نظر موضوع هم تقسیم کرد.

موسسات آموزشی: زبان، فرهنگی و هنری، موسیقی، ورزشی و…

موسسات خدماتی: حسابداری، روانشناسی و…

موسسات عام المنفعه: خیریه‌ها

برای فعالیت‌های دانش‌بنیان امکان ثبت موسسه دانش‌بنیان وجود ندارد. این مجوز فقط به شرکت‌ها اعطا می‌شود. در نتیجه اگر قصد تولید محصول یا ارائه خدمات دانش‌بنیان را دارید، ابتدا باید یکی از قالب‌های شرکت تجاری را ثبت کنید. سپس مجوز دانش‌بنیان را دریافت کنید. در غیر این صورت باید سایر موضوعات را برای موسسه خود انتخاب کنید.

ارکان موسسه غیر تجار

ارکان موسسه غیر تجاری به شرح ذیل می باشند:

۱- مجمع عمومی ۲- هیات مدیره ۳-بازرسی

وظایف مجمع موسسه غیر تجاری:

۱- انجام اقدامات اولیه برای تاسیس مجمع

۲- تهیه و طرح اساسنامه و تصویب آن

٣- انتخاب اعضاء هيأت مدیره؛

۴-انتخاب اولین مدیران و بازرسان.

قانون برگزاری مجمع عمومی

اکثریت لازم جهت تشکیل مجمع عمومی مؤسس در بار اول با حضور نصف بعلاوه یک اعضاء بوده و در صورت عدم حد نصاب اکثریت لازم، دربار دوم با حضور یک سوم اعضاء رسمیت خواهد یافت.

مجمع عمومی عادی هیات مدیره سالانه در اردیبهشت ماه تشکیل خواهد شد. جلسه با حضور نصف به علاوه یک اعضا در بار اول رسمیت یافته و با حضور هر تعداد از اعضا در بار دوم تشکیل و رسمی خواهد بود.

تصمیمات و اعضای مجمع عمومی موسسه

ثبت تصمیمات مجمع عمومی موسسه با اکثریت دو سوم آراء حاضرین با تایید مرجع صدور پروانه و تخصصی اتخاذ و رسمی می شود.

مجمع عمومی عادی متشکل از اعضای هیات مدیره بوده و عالیترین مرجع تصمیم گیری است که به صورت فوق العاده تشکیل می شود . تعداد اعضای هیات مدیره  7 نفر می باشد.

چنانچه ادامه همکاری هر یک از اعضا هیات مدیره به عللی فوت، عزل و یا استعفا غیر ممکن شود، هیات امنا شخص را واجد شرایط و مورد اعتماد دیگری را با رای اکثریت نسبی اعضا بعنوان عضو هیات مدیره انتخاب می نماید .

اکثریت لازم جهت اتخاذ تصمیم مجمع عمومی عادی نصف به علاوه یک آرا حاضرین در جلسه رسمی بع می باشد. مگر در خصوص انتخاب مدیران یا بازرسان که با اکثریت نسبی خواهد بود. در صورتی که در دعوت نخست، اکثریت حاصل نشد، جلسه دوم به فاصله حداقل ۱۰(ده) روز تشکیل و با هر تعداد از اعضای حاضر، جلسه رسمیت خواهد یافت.

مجمع فوق العاده با درخواست چه افرادی تشکیل می گردد؟

مجمع عمومی ممکن است به صورت فوق العاده در هر زمان به تقاضای هیات مدیره یا بازرس (ها) یا یک پنجم اعضاء هیات مدیره در صورتی که هیات مدیره یا بازرسی ظرف مدت ۲۰ روز به درخواست اعضا مبنی بر تشکیل مجمع عمل ننماید، تشکیل می گردد.

قانون دعوت از اعضاء در مجمع عمومی

دعوت برای مجمع عمومی عادی از طریق درج آگهی در روزنامه کثیرالانتشار حداقل ۱۰ روز و حداکثر ۴۰ روز قبل از برگزاری مجمع و با دعوت ( کتبی – تلفنی ) صورت می پذیرد.

روزنامه کثیرالانتشار برای درج آگهی ها روزنامه پیک ایلام می باشد.

وظایف مجمع عمومی عادی:

۱- انتخاب اعضای هیات مدیره و بازرسان (اصلی و علی البدل)؛

۲- استماع و رسیدگی به گزارش هیات مدیره و بازرسی (ها)؛

۳- تعیین خط مشی کلی مجمع:

۴- بررسی و تصویب یا رد پیشنهادهای هیات مدیره؛

۵- تعیین عضو جانشین هیات امنا؛

۶- تصویب ترازنامه و بودجه مجمع؛

۷- تعیین روزنامه کثیرالانتشار جهت درج آگهی ها و دعوتنامه ها؛

۸- عزل اعضای  هیات مدیره و بازرسان.

مجمع عمومی فوق العاده با شرایط زیر تشکیل خواهد شد:

۱- با درخواست اکثریت اعضای هیات مدیره یا بازرسی؛

۲- با درخواست یک پنجم اعضای موسسه.

دعوت برای مجمع عمومی فوق العاده کتبی بوده و حداقل ۱۰ (ده) روز قبل از تشکیل آن به اطلاع اعضا موسسه خواهد رسید.

اکثریت لازم جهت تشکیل مجمع عمومی فوق العاده بار اول همان شرایط مجمع عمومی عادی می با شد و در بار دوم با حضور بیش از یک سوم اعضای موسسه تشکیل می گردد.

تصمیمات مجمع عمومی فوق العاده با تصویب دو سوم اعضای حاضر در جلسه معتبر خواهد بود .

وظایف مجمع عمومی فوق العاده:

۱-تصویب تغییرات اساسنامه

۲ -بررسی وتصویب یا رد انحلال مجمع

۳- تغییر در میزان سرمایه؛

۴- انحلال قبل از موعد؛

۵- هرگونه تغییر در ماهیت

مجامع عمومی موسسه توسط هیات رئیسه ای مرکب از یک رئیس، یک منشی و دو ناظر اداره می شوند .

اعضای هیات رئیسه نباید از بین کاندیداهای هیات مدیره و بازرسان باشند و با اعلام قبولی نامزدی خود در مجمع عمومی، انتخاب خواهند شد.

– رئیس هیات مدیره، رئیس هیات رئیسه مجمع عمومی خواهد بود مگر اینکه موضوع عزل یا انتخاب هیات مدیره باشد .

مدرک لازم برای ثبت مؤسسات غیرتجاری

1. دو نسخه تقاضانامه ثبت مؤسسه که به ‌صورت چاپی می‌باشد.
2. تنظیم اساسنامه حداقل در دو نسخه؛
3. تنظیم صورت ‌جلسه مجمع عمومی مؤسسین حداقل در دو نسخه.

طبق بخشنامه ثبتی شماره 43651/92 – 07/03/92 جهت ثبت تأسیس کلیه مجامع امور صنفی سه‌ گانه شامل مجمع امور صنفی توزیعی و خدماتی، تولیدی و خدمات فنی و مجمع امور صنفی مشترک، علاوه‌ بر مدارک فوق اخذ مجوز تشکیل و ثبت مجمع از اداره صنعت، معدن و تجارت الزامی می‌باشد. همچنین برای ثبت اتحادیه‌های صنفی ارائه مجوز مبنی ‌بر ثبت اتحادیه از طرف مجمع امور صنفی ذی‌ربط الزامی است.

در صورتیکه نیاز به مشاوره رایگان دارید. به شماره 09189414281  تماس گرفته و از مشاوران موسسه تک نیک ثبت  پاسخ سوالات خود را گرفته و مشاوره تخصصی دریافت کنید.